cách thuần hóa một con cáo
Đó là câu chuyện về một chú cáo có bộ lông màu trắng, có cái đuôi ngoe nguẩy trông rất đáng yêu, và cáo rất tự tin bởi chiếc mũi của mình có thể đánh hơi được mọi cạm bẫy mà con người đặt trong rừng. Nhưng câu chuyện này đặc biệt ở chỗ, con cáo ấy, nó có thể cải trang thành một con người.
Hôm nay là lần đầu tiên nó lên thành phố. Vốn rất khôn lanh, cáo ta nhanh chóng hóa thành một cô gái nhỏ dễ thương và đi tìm sự giúp đỡ từ loài người để dễ dàng hòa nhập. Nhờ đó mà nó có cơ hội được gặp những con người thân thiện và ăn được những món ăn lạ.
Cáo ta đã sống hơn trăm năm, đã từng thấy những con người kiếm sống bằng việc săn bắt và đốn củi trong rừng. Nhưng hôm nay, lần đầu tiên trong đời, nó hiểu được tại sao con người lại bỏ rừng ra để sống trong những căn nhà chật hẹp và bí bách này. Vốn là động vật có tập tính sống đơn lẻ nên cáo ta chưa quen việc tiếp xúc với nhiều con người như vậy, dù họ rất tốt tính với mình. Những người ấy mời cáo ăn những bữa cơm mà trước giờ nó chưa từng nếm. Những con cá hồi béo ngậy, thơm phức, ngon gấp bội so với những con cá hồi vượt thác mà cáo phải vất vả săn bắt ở bìa rừng. Có cả những miếng thịt nướng tẩm gia vị đậm đà, những bát canh nóng hổi, và cả những thứ ngọt ngào mà cáo không biết tên.
Nhưng rồi nó nhận ra một điều đơn giản mà cũng phức tạp vô cùng:
Để ăn được cá ngon thì phải có tiền.
Cáo bắt đầu đi làm. Ban đầu, nó làm những công việc nhỏ nhặt, giản đơn. Phát tờ rơi trên phố, bưng bê trong quán cà phê, chuyển hàng ở chợ đầu mối. Những đồng tiền đầu tiên nó kiếm được khiến cáo vui mừng khôn xiết. Nó mua cho mình một suất cá hồi, ngồi ăn một mình trong căn phòng trọ nhỏ chỉ 9m2, và cảm thấy tất cả đều xứng đáng.
Thế nhưng tiền cứ trôi đi. Hàng trăm cái hóa đơn phải trả. Tiền thuê nhà, tiền ăn uống, tiền quần áo để trông giống người hơn, tiền xe để đi làm đúng giờ. Nó làm nhiều hơn, làm lâu hơn. Sáng sớm thức dậy khi trời chưa sáng, tối về khi trời đã tối mịt. Những ngày nối tiếp những ngày. Cáo không còn thời gian ngước nhìn bầu trời, không còn nghe được tiếng chim hót, không còn ngửi được mùi đất ẩm sau cơn mưa. Nó chỉ thấy những tờ giấy bạc, những con số trong sổ sách, và những khuôn mặt mệt mỏi của chính mình trong gương xe buýt vào mỗi buổi sáng.
Những con người từng thân thiện với nó giờ cũng bận rộn với cuộc sống của họ. Họ vẫn chào hỏi, nhưng nụ cười đã mỏng hơn, ánh mắt đã mờ hơn. Mọi người đều đang chạy, cứ chạy mãi, như thể nếu dừng lại thì sẽ bị bỏ rơi. Con cáo hiểu ra cá hồi ngon không chỉ đòi hỏi tiền bạc, mà còn đòi hỏi thứ gì đó vô giá hơn nhiều: thời gian, sức khỏe, và cả những giấc mơ về đồng cỏ xanh mà nó từng có.
...
Hôm nay người ta không thấy cô gái nhỏ kia đi làm.
Bởi nó đã không còn muốn cải trang thành người nữa. Nó chỉ muốn thành một con cáo bình thường, vui chơi ở đồng xanh, bắt cá ở bìa rừng.
Thế nhưng... "cạch"! Chú cáo sập bẫy.
Một chiếc bẫy thú do thợ săn đặt ngay lối mòn quay về rừng. Cái bẫy mà ngày xưa, khi còn là một con cáo hoang dã, nó có thể ngửi thấy từ xa. Nhưng giờ đây, sau bao ngày sống giữa mùi khói bụi và xăng dầu, khứu giác của nó đã không còn nhạy bén. Sau bao ngày chạy theo đồng tiền, bản năng sinh tồn của nó đã bị mài mòn.
Nằm trong chiếc bẫy vô cùng đau đớn, chú cáo nhìn lên bầu trời đầy sao. Trăng vừa lên, tròn và sáng. Nó chợt nhớ ra rằng đã lâu lắm rồi mình không ngắm sao. Ở thành phố, trăng và sao bị che khuất bởi ánh đèn điện. Ở đây, giữa rừng, trăng vẫn đẹp như xưa, sáng ngời như chưa từng đổi thay...